15.7.05

The stars say you 're all assholes

Υπάρχει όντως μία τάση η Αστρολογία να απαξιώνεται πλήρως από τους κριτικούς της, συχνά στη βάση λανθασμένων επιχειρημάτων, όπως η επίκληση στην άγνοια. Είχε κάνει και ο till ένα αφιέρωμα, αλλά το είχα βρει λίγο μονοδιάστατα απορριπτικό.

Εγώ από την άλλη θεωρώ πως η Αστρολογία δεν είναι για πέταμα. Υπάρχουν πολλά θαυμαστά πράγματα σε αυτό το σύνολο συστημάτων πεποιθήσεων που κατά τη γνώμη μου δεν είναι σωστό να διαγράφουμε έτσι απλά.

Φερ' ειπείν, η Αστρολογία έχει έναν έξοχο συμβολισμό. Προσέξτε πόσο αφηρημένα και κομψά είναι τα σύμβολα των ζωδίων, σε όλα τα επίπεδα περιγραφής. Από την οπτική τους εμφάνιση, μέχρι τα βασικά χαρακτηριστικά κάθε ζωδίου. Επίσης είναι ξακάθαρα πανάρχαια. Θα μπορούσε κανείς να τα αποκαλέσει αρχέτυπα. Δεν πιστεύω στα αρχέτυπα (τα θεωρώ πρότυπα με καλά Public Relations και ευγενική καταγωγή), αλλά λίγες έννοιες πλησιάζουν τόσο πολύ το χαρακτηρισμό "αρχέτυπα", όσο τα σημεία του ζωδιακού κύκλου: ο Ζυγός, ο Λέων και η παρέα τους. Αντίστοιχα βέβαια και για τα σημεία στα ανατολικά ωροσκόπια. Όλα αυτά δεν είναι η ταμπέλα του κυρ Μήτσου του τυρέμπορα, έχουν ένα άλφα βάθος και μία άλφα αξία αν μη τι άλλο καλλιτεχνική και μεταφιλοσοφική.

Δεύτερον, η Αστρολογία είναι πάρα πολύ παλιά και παρούσα σχεδόν σε κάθε πολιτισμό. Εγώ γνωρίζω τουλάχιστον τρία είδη Αστρολογίας (Δυτική [με δύο παραλλαγές], Κινέζικη και Βεδική) και όλα έχουν περισσότερες ομοιότητες παρά διαφορές μεταξύ τους. Αυτό υπονοεί ότι το διανοητικό οικοδόμημα της Αστρολογίας ενδεχομένως είναι πανανθρώπινη κληρονομιά, ίσως από τη λίθινη εποχή, όταν οι άνθρωποι ήταν λιγότερο ικανοί να ξεχωρίσουν τις ονειρικές καταστάσεις του νου από τις συνειδητές, διότι ήταν ακόμα πολύ αδύναμοι [οπότε κάθε δεντράκι έκρυβε ένα δαίμονα] και αμόρφωτοι σαν κούτσουρα [οπότε έβγαζαν και πίστευαν κάθε λογής παραμυθένιες εξηγήσεις για όλα γύρω τους]. Προσοχή: δε λέω ότι είναι έτσι (νομίζω μάλιστα πως δεν είναι), αλλά νομίζω πως το ζήτημα θα άξιζε να διερευνηθεί από έναν ανθρωπολόγο, ή έναν αρχαιολόγο. Στο κάτω-κάτω, οι ανθρωπολόγοι και οι αρχαιολόγοι κάθονται και γράφουν σελίδες επί σελίδων σχετικά με το πού ανακαλύφθηκε και πώς διαθόθηκε μία τεχνική καλαθοπλεκτικής ή ένα τύπος αγγείων, ή μία θρησκεία. Η Αστρολογία σε πηγάδι κατούρησε;

Τρίτον, οι αστρολόγοι φαίνεται να έχουν καταλάβει από πολύ παλιά κάτι πολύ βασικό: ότι η συμπεριφορά των ανθρώπων και γενικά τα φαινόμενα που παρατηρούν ή ζουν οι άνθρωποι μπορούν να κατηγοριοποιηθούν σε μία σειρά από απλά πρότυπα (ας πούμε "εξυπνάδα", "δυσκολίες στις μεταφορές", "φιλαυτία", "εισερχόμενα λεφτά"), από μη γραμμικούς συνδυασμούς των οποίων προκύπτει η πολύπλοκη πραγματικότητα. Μόνο και μόνο επειδή τα θεμέλια αυτού του οικοδομήματος και ο τρόπος εξαγωγής των προτύπων διαφέρουν ριζικά από αυτόν π.χ. της επιστήμης ή της θρησκείας, δε σημαίνει ότι το οικοδόμημα δεν είναι προχωρημένο. Γαμώτο, προσπαθώ να σκεφτώ μία καλή μεταφορά ή κάποια αντιστοιχία γι' αυτό το πράγμα, γιατί δεν είμαι σίγουρος ότι το αντιλαμβάνομαι εγώ ο ίδιος. Δώστε μου 11,5'.

Τι ωραία, χάρη στο The Science of Discworld III, το βρήκα: Σκεφτείτε τους αλχημιστές. Αυτοί προσπαθούσαν να μετατρέψουν τα άλλα μέταλλα σε χρυσό, με μέσα που αναγνωρίζουμε σήμερα χονδρικά ως χημικά. Κάτι τέτοιο φαίνεται σήμερα (και είναι) καταφανέστατα άκυρο, αλλά αν μπείτε για λίγο στο πνεύμα της εποχής θα καταλάβετε ότι ήταν λογικότατο: Είχαν διαπιστώσει πειραματικά ότι π.χ. το υδροξείδιο του Νατρίου (βάση, σκόνη, άσπρη, καίει τα χέρια, άοσμη, δεν ξέρουμε τι γεύση έχει γιατί καίει και τη γλώσσα), αν του ρίξεις υδρόθειο (οξύ, αέριο, άχρωμο, βρωμάει κλανίλα, αν του χύσεις νερό βράζει, επίσης καίει τα χέρια) μετατρέπεται σε θειούχο νάτριο (άλας, κρυσταλλικό, πρασινωπό ή κιτρινωπό θα σας γελάσω). Ήταν πολύ λογικό λοιπόν ένα υλικό να μετατρέπεται σε κάποιο άλλο υλικό αν του ρίξεις κάποιο τρίτο υλικό, οπότε γιατί να μη μετατρέπεται και ο χαλκός σε χρυσό αν του ρίξεις κάτι; Σήμερα βέβαια ξέρουμε ότι αυτό δε γίνεται, αλλά επί της αρχής οι αλχημιστές ήταν σωστοί και το μόνο που τους έλειπε ήταν (όχι και τόσο) λίγες γνώσεις χημείας και ατομικής φυσικής για να καταλάβουν τη ματαιότητα του πράγματος. Σίγουρα πάντως στα ανακατέματα που έκαναν με βάση τη σωστή αρχή τους, οφείλεται η ανακάλυψη διαφόρων χρήσιμων χημικών αντιδράσεων και ενώσεων, καθώς και η δηλητηρίαση 1-2 αρχόντων (εν μέρει λόγω της -όπως αποδείχθηκε, λανθασμένης- πεποίθησης ότι ο κυανιούχος ψευδάργυρος κάνει αθάνατο και αγέραστο [αντί να σε στέλνει κατ' ευθείαν στο πάτωμα με φρικτά επώδυνους σπασμούς για τα υπόλοιπα 60-180 δευτερόλεπτά της ζωής σου, που είναι και η σωστή απάντηση] και εν μέρει λόγω της μεγίστης προθυμίας κάθε άρχοντα να αποτελέσει το πειραματόζωο προκειμένου να ρισκάρει έναν αθάνατο και αγέραστο αντίπαλο. Μια σπάνια περίπτωση που δύο λάθη κάνουν ένα σωστό).

Ε, κάτι τέτοιο και με την Αστρολογία. Τα ανθρώπινα φαινόμενα μπορούν όντως να υπαχθούν σε κάποια πρότυπα και το γεγονός ότι η προβλεπτική αξία των προτύπων της Αστρολογίας είναι ακριβώς μηδέν λόγω ολοσδιόλου ηλίθιας επιλογής και μηδενικής αιτιακής θεμελίωσης, δε θα πρέπει να μας εμποδίζει να αναγνωρίζουμε μία καλή προσπάθεια. Επίσης υπάρχει πρακτική χρησιμότητα: δισεκατομμύρια χαζογκόμενες εγκλωβίζουν την αντίληψή τους στα πρότυπα που υπαγορεύει η Αστρολογία, οπότε είναι πιο εύκολο να τις χειρισθείς, ήτοι να πιάσεις μαζί τους συζήτηση προς την κατεύθυνση του "Μα για όλα συμφωνούμε, δεν είναι εκπληκτικό; Λέω να με γαμήσεις τώρα", να μη χρειαστεί να δικαιολογηθείς επειδή άργησες στο ραντεβού ("αχ εσείς τα Ψαράκια, τι αφηρημένα που είστε...") κλπ κλπ. και τονίζω ότι αυτή η πρόταση είναι μια ακόμα μεταφορά και μην τα παίρνετε.

Συνοψίζοντας: Η Αστρολογία είναι κάτι μεταξύ προεπιστήμης, θρησκείας, τέχνης και φιλοσοφίας. Αυτό σημαίνει πως πριν την πετάξουμε στα σκουπίδια, πρέπει να την προβάλλουμε στον καθένα από αυτούς τους τέσσερις άξονες: φιλοσοφικά λέει πολλά, καλλιτεχνικά επίσης, θρησκευτικά είναι μάλλον απλοϊκή και επιστημονικά δε λέει απολύτως τίποτα ή -χειρότερα- λέει ψέμματα.

Θέλετε να θαυμάσετε τις ικανότητες δημιουργίας, ανάλυσης και αναγνώρισης προτύπων του ανθρώπινου νου, να μάθετε τέλος πάντων τι σημαίνει να είσαι Άνθρωπος; Μελετήστε και την Αστρολογία.

Θέλετε να μάθετε αν είστε συνεπής στα ραντεβού σας και γιατί; Κοιτάξτε τη γαμημένη την ατζέντα σας. Δεν πρόκειται να σας το πουν τεράστιες μπάλες αερίων δισεκατομμύρια χιλιόμετρα μακριά, έχουν σαφώς σοβαρότερες δουλειές να κάνουν.

Εδώ θα τελείωνε κανονικά το ποστ, αλλά πρόσφατα περιέπεσαν στην αντίληψή μου κάποιες αιτιάσεις, του τύπου είμαι ένας τυφλός, και δε σέβομαι το δικαίωμα του καθενός να πιστεύει ό,τι θέλει και έχω ανασφάλειες και προσπαθώ να επιβάλλω τη γνώμη μου και στο κάτω-κάτω όλοι οι άλλοι είναι απατεώνες αλλά η Βεδική Αστρολογία είναι η καλύτερη διότι την πιστεύουν 500.000.000 Ινδοί και κλαψ κλαψ, αφήστε μας επιτέλους ανενόχλητους να πουλάμε φίδια στον κόσμο χωρίς αντίλογο, τόσο πολλά ζητάμε κλπ. Έτσι είναι... Κάνεις τα πάντα για να καταλάβεις αυτούς τους μαλάκες και διαρκώς σου διαφεύγει η βασική αιτία του προβλήματός τους, που είναι ότι υπαγορεύουν ιστορίες στην κόσμο αντί να κάτσουν να ακούσουν τι έχει να πει ο κόσμος στις θλιβερά μικροσκοπικές υπάρξεις τους. Τουλάχιστον να ήταν ΛΙΓΟ πρωτότυποι για μια φορά! Μακάρι να μπορούσα να πω ότι απογοητεύτηκα, αλλά δεν.

Λοιπόν, να ξεκαθαρίσουμε για μια ακόμα φορά κάτι: σέβομαι το δικαίωμα του καθενός να πιστεύει ό,τι κυριολεκτικά γουστάρει. Αυτό δε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι σέβομαι αυτό που πιστεύει. Μια άποψη κερδίζει το σεβασμό, δεν είναι εξ ορισμού σεβαστή. Το αν θα σεβαστώ την άποψη, επαφίεται στην κρίση μου και στο τι συνέπειες έχει για εμένα και όσους με ενδιαφέρουν και είναι αναφαίρετο δικαίωμά μου να κρίνω ό,τι νομίζω. Όπως λοιπόν το κρίνω εγώ ο "τυφλός", αν σας πέρναγε εσάς των "πεφωτισμένων", δε θα ήταν και πολύ μακριά η μέρα που δε θα με προσλάμβαναν σε κάποια δουλειά επειδή είμαι Ζυγός με ωροσκόπο Ταύρο, ή επειδή στην προηγούμενη ζωή μου ήμουν ένας κακός πτερόσαυρος. Αν δε βλέπετε τις ομοιότητες με την εποχή που μια αθώα γυναίκα γινόταν μπριζόλες επειδή όλος ο κόσμος πίστευε ότι καβάλαγε το σκουπόξυλο και πήγαινε στα πάρτι του Σατανά, μην ανησυχείτε. Είναι ένα μόνο από τα 10e12959018509094709470934709 πράγματα που επιλέγετε να μη βλέπετε εσείς οι ανοιχτόμυαλοι, μη χέσω.

Γεμίσαμε πεφωτισμένους που ξέρουν να διακρίνουν την αλήθεια, αυτό είναι το πρόβλημα. Και όποιος ξέρει να διακρίνει τα ψέμματα, είναι ο κακός και ο στενόμυαλος. Ή, τέλος πάντων, ο Ζυγός.

9 σχόλια:

Γιώργος είπε...

Η Αγρια Σκέψη δεν έχει διαψεύσιμες προτάσεις.Είναι αξιωματική και δεν διστάζει μάλιστα να εισάγει και νέα αξιώματα για να κλείνει τρύπες . Έτσι είναι αδύνατο να πείσεις έναν πιστό της αστρολογίας, να πάψει να σε βλέπει σαν αδαή, στενόμυαλο κλπ.
Το σύνηθες επιχείρημα είναι ότι εφ' όσον η επιστήμη δηλώνει άγνοια για ένα σωρό πράγματα, δεν μπορεί να αποκλειστεί η ανακάλυψη στο μέλλον κάποιας άγνωστης ιδιότητας του σύμπαντος- ενέργεια λένε συνήθως- που θα καταστήσει δυνατή την πειραματική επαλήθευση της αστρολογίας.
Μέχρι τότε νομιμοποιούμαι όμως και γω να υποστηρίζω με απόλυτη πεποίθηση - και να απαιτώ να γίνομαι σεβαστή η άποψή μου - ότι τα ζώδια είναι 34 (μου το είπε ο Σρι Γκανέσα σε όραμα) και το ζωδιό μας το βρίσκουμε με βάση το άθροισμα των αριθμητικών αξιών των γραμμάτων του ονόματος που είχαμε στην προ-προηγούμενη ζωή μας.

Oneiros είπε...

Σε μιά εργασία που έκανα πέρυσι για temporal databases, στην ιστορική αναδρομή, κατάλαβα πόσο συνδεδεμένη ήταν για τους αρχαίους λαούς η αστρολογία με την έννοια του χρόνου. Ως γνωστικό πεδίο και σύστημα, αποτέλεσε ίσως μιά απ' τις γέφυρες ανάμεσα στην δεισιδαιμονία και τον ορθολογισμό (χώρια βέβαια το ρόλο που έπαιξε στην καταπίεση του λαουτζίκου για χιλιάδες χρόνια απ' το priesthood -κάτι σαν τους αρχιερείς των mainframes, όχι πολλά χρόνια πίσω).

Αυτό που μ' ενοχλεί πιό πολύ με τους snake-oil salespeople της αστρολογίας είναι ότι, αντί να την δουν γι' αυτό που είναι (δηλαδή μιά ομολογουμένως γοητευτική, αλλά παρωχημένη μοντελοποίηση του φυσικού κόσμου, όπως είναι η αλχημεία κι η θεωρία των Ουράνιων Σφαιρών) προσπαθούν να την επανιδρύσουν πάνω σε νέα δεδομένα (Οφιούχος, θεωρία του Χάους), προκειμένου να πείσουν τους "αρνητές" της. Σαν πασατέμπο, πάντως, είναι σίγουρα πιό ενδιαφέρον σύστημα απ' τους βιορύθμους, το I Ching, τους ρούνους, τον καφέ, τα χαρτιά (όχι τα Ταρό, αυτά έχουν μεγάλο λογοτεχνικό και ιστορικό ενδιαφέρον), τον τροχό της τύχης κι άλλα τέτοια παρόμοια fate-guessers.

Βέβαια, δεν υποτιμάω καθόλου την αξία της ως μέσο προσέγγισης (και απομάκρυνσης! -"τι; είσαι Υδροχόος; σόρι, αλλά ψάχνω για λιονταράκι") των δύο φύλων. Κι άμα είσαι desperate to get laid, υπάρχουν πολύ χειρότερα απ' το να κάνεις fake το ζώδιό σου...


Και μιά και το ανέφερα, η Βασιλική Ακαδημία ξανανακάλυψε το χαμένο χειρόγραφο του Newton για την Αλχημεία. Κι εγώ που νόμιζα ότι πάνω-κάτω έκαναν πλάκα ο Stephenson και ο Keyes...
(Το "ανακάλυψε" μου μυρίζει κάπως' παίζει να το είχαν καταχωνιασμένο και να μην το έβγαζαν τόσο καιρό για να μην αμαυρώσουν την εικόνα του πιό διάσημου προέδρου τους).

Νίκος Κιτωνάκης είπε...

Σ' αρέσει-δε σ'αρέσει, η αστρολογία είναι αναπόσπαστο κομμάτι του πολιτισμού μας. Όπως η θρησκεία, η πολιτική και η Βάνα Μπάρμπα. Διότι μπορείς να φανταστείς περιοδικό άνευ ζωδίων; Πρωινάδικο χωρίς τη Λίτσα Πατέρα; Ανάλαφρη συζήτηση του τύπου "σπάω-τον-πάγο" άνευ αναφορών στα ζώδια; Ε όχι. Απλώς, δεν γίνεται!

Τώρα βέβαια θα μου πεις, επιστήμονες άνθρωπες είμαστε, τα ψιλο-σνομπάρουμε κάτι τέτοια ατεκμηρίωτα. Μαζί σου. Αλλά αν παρεπιμπτόντως έχεις τίποτις πληροφορίες για τα συναισθηματικά και τα επαγγελματικά των Καρκίνων, ρίξε κάνα e-mail.

(α, και μην ξεχάσω: πολύ-πολύ ωραίο post)

---. είπε...

Άγνωστες λέξεις : Αρχέτυπο

Προσωπική αστρολογική ανάλυση:
Είμαι Παρθένος ήτοι, πρακτική, εργασιομανής, τακτική, λεπτολόγος, ασέξουαλ, ανοργασμικιά, κοινώς σπασαρχίδω. Ο άντρας μου, είναι Σκορπιός ήτοι, κακός, παράξενος, φιλόδοξος, σεξομανής, διεστραμμένος, κοινώς μουνόπανο. Βάση Αστρολογίας - αποτέλεσμα: σπασαρχίδω + μουνόπανο =ΒΟΜΒΑ ΥΔΡΟΓΟΝΟΥ- δεν ταιριάζουν (εκτός αν την ώρα γέννησης, πέρναγε φάλτσα κάνας πλανήτης, αν ο Ερμής ήταν ανάδρομος, αν η Αφροδίτη έκανε καμμιά βόλτα από τον Δία (?) κ.τ.λ., οπότε βάσει Αστρολογίας μάλλον ταιριάζουν. Όπως λέει και ένα φιλαράκι, αν δεν σου βγαίνουν, τα ταιριάζεις εσύ.

Damsel in Stress είπε...

Εεεε ... εγώ που είμαι Δίδυμοι (με ωροσκόπο στους Διδύμους) και επίσης Άλογο (ΟΧΙ ΜΟΥΛΑΡΙ) στο Κινέζικο, καλά είμαι; Θα με παίξετε;

(τα ανωτέρω μου τάχουν πει. πέρα απ' το ζώδιό μου δεν γνώριζα τίποτα περί των λοιπών)

Άσχετο, αλλά μην ακούσω άνθρωπο να με ρωτάει τι ζώδιο είμαι. Τον θεωρώ αυτομάτως κρεττίνο.

J95 είπε...

Αρχέτυπο

Σε αυτό το context: Ένα πρότυπο που ανήκει στο συλλογικό ασυνείδητο, δηλαδή στους μύθους, τη θρησκεία, το μυστικισμό.

Π.χ. το Κακό, ή ο Αποδιοπομπαίος Τράγος, ή το Δίπολο Αρσενικού-Θηλυκού, ή η Ύβρις και η Νέμεσις.

Υποτίθεται -από μερικούς- ότι εκφράζουν "αυθεντικές" μήτρες (σαν τις Ιδέες του Πλάτωνα αν έχεις ακουστά αυτό το καθήκι), βαθύτερες σταθερές του ανθρώπινου πνεύματος.

Εγώ νομίζω, όπως είπα, ότι είναι απλά πρότυπα με καλό PR και ευγενική καταγωγή. Άλλο να περιέχεσαι στη διαφήμιση της Κόκα-Κόλα και άλλο να πέρναγες μέσω τραγουδιών από μάνα σε κόρη εδώ και 10.000 χρόνια.

Είπαμε: πρότυπα

Ανώνυμος είπε...

Πλακα-πλακα οι μισοι τα ειπατε τα ζωδιακια σας...
Ο ανθρωπος αγαπα οτιδηποτε θεωρει οτι τον προσδιοριζει.και γουσταρει να το ξερουν κι οι αλλοι αυτο.ειναι ζωδια, ειναι ομαδα ειναι ιδεολογια, αδιαφορο.ολοι λιγο ως πολυ εχουμε επανω μας "ταμπελιτσες".αν δεν το λεμε το δειχνουμε...(ακομα και η απουσια ταμπελιτσας κατι υποδηλωνει)
οσον αφορα αποκλειστικα στα ζωδια, δεν νομιζω οτι υπαρχει ανθρωπος που να τα πιστευει σοβαρα...
α, παρεμπιπτοντως (το γραφω για να προβληματιστειτε) καποτε εγραφα τα ζωδια σε ενα περοδικο γιατι απελυσαν τη αστρολογο που ζηταγε τη μανα και τον πατερα της προκειμενου να μοιρασει τη σοφια της.Σας πληροφορω οτι με διαβαζαν ακομη κι οι συντακτες!"βρε παιδια, αφου εγω τα γραφω ειστε παλαβοι";"τα βρισκεις" μου απαντουσανε...Οταν πλεον και οι ανγνωστες αρχισαν να ρωτανε που εχω σπουδασει αστρολογια(!) σκεφτηκα σοβαρα να βγαλω μεροκαματαρα, κανενα hot line κατι...
(Στο βροντο θα παει το post, δεν βαριεσαι...)

Ανώνυμος είπε...

α, διευκρινιζω οτι εγραφα ο,τι μου κατεβαινε, μην φανταστειτε οτι εψαχνα για αναδρομους ερμηδες ,εξαγωνα και πενταγωνα...

Ανώνυμος είπε...

Πιστεύω πως δεν παίζει ρόλο μόνο το ζώδειο αλλά και ο άνθρωπος!!!