Τα παλιά τα χρόνια

Δύο πράγματα που οι περισσότεροι άλλοι τα βλέπουν -τρόπον τινά- με δέος, εγώ τα έχω βιώσει: Τους αρχαίους και τους καθηγητές.

Και γι' αυτό χρωστάω αιώνια ευγνωμοσύνη στη μαμά μου, που είναι φιλόλογος.

Για όλους τους άλλους ο καθηγητής ήταν ένα Σύμβολο Εξουσίας. Ένας Ρόλος, απογυμνωμένος από κάθε ιδιότητα πέραν των διδακτικών του καθηκόντων (άντε και των "αστυνομικών" καθηκόντων σε διαλείμματα και εκδρομές). Οι καθηγητές που δεν ανταποκρίνονταν σε αυτό το στερεότυπο (τυπικά πιτσιρικάδες) ήταν ένα είδος "δικών μας" και συνήθως γίνονταν πολύ δημοφιλείς (και γαμούσαν -ή τουλάχιστον αντιστέκονταν στον πειρασμό να γαμήσουν- αβέρτα, ειδικά οι γυμναστές).

Για μένα οι καθηγητές ήταν βασικά κανονικοί άνθρωποι, που έκαναν μια δουλειά. Σε αντίθεση με πάρα πολύ κόσμο, δεν θεωρούσα πως όταν φύγουν από το σχολείο εξαφανίζονται, ούτε ότι το αν καπνίζει ο Χ είναι η αποκλειστική τους έννοια. Αντιθέτως ήξερα ότι τα καλύτερα στη ζωή τους συνέβαιναν εκτός σχολείου. Και ότι είχαν συγγενείς, παρέες, χιούμορ, κόμπλεξ, άγνοια για πολλά θέματα, έχθρες και φιλίες μεταξύ τους...

...άσε που κάμποσους από αυτούς θα τους έβλεπα και στο σπίτι μια στο τόσο (αν και συνήθως θα προσπαθούσα να το αποφύγω).

Για να γίνουν τα πράγματα ακόμα καλύτερα, από πολύ νωρίς κατάλαβα ότι οι καθηγητές λυκείου σε γενικές γραμμές θεωρούν σαφώς "κατώτερους" (από πλευράς level) τους δασκάλους κι έτσι όλο το Δημοτικό το πέρασα με τους δασκάλους μου πλήρως απομυθοποιημένους, με αποτέλεσμα να μπορώ εύκολα να διακρίνω τι ελεεινά, μαλακισμένα, ημιμαθή, κομπλεξικά, απλοϊκά βλαχίδια ήταν οι περισσότεροι. (όχι ότι δεν είχα και δύο ΦΟΒΕΡΕΣ δασκάλες -και δε μιλάω βέβαια για εμφάνιση- στη Β' και στην Ε' Δημοτικού, αλλά ειδικά στην 6η είχα μία ψυχασθενή φανατική ελληνορθόδοξη ταλιμπάν 21χρονη, αρκετά πιο αμόρφωτη από εμένα την οποία έτσι και πετύχω πουθενά σας το λέω δεν την ξεπλένει ούτε ο Δούναβης)

Αντίστοιχα για τους αρχαίους. Ο περισσότερος κόσμος έχει στην πραγματικότητα μηδενική επαφή με την αρχαιότητα. Είναι το "ένδοξο παρελθόν", ή οι "πρόγονοι" γενικά κι αόριστα, οι Γίγαντες της Ανθρωποτητας, ένα είδος μικρής θεότητας. Κάτι -αν το σκεφτείτε- έξω από εμάς, που στα σκάει με ρητά, με πρότυπα, με πράγματα που μπορείς να προσεγγίσεις, όχι να ζήσεις.

Για μένα όμως δεν ήταν έτσι. Για μένα ήταν οι άνθρωποι με τις όμορφες ιστορίες. Για παράδειγμα το μύθο της Λήδας δεν τον μελέτησα ποτέ. Ήταν απλά μία από τις ιστορίες με τις οποίες μας νανούριζαν (όπως η ιστορία της Κατουρίνας που κατουριόταν) και μάλιστα η αγαπημένη της αδερφής μου λόγω συνωνυμίας με τη μυθική Λήδα. Και δικιά μου: εγώ είχα το όνομα του παππού μου. Η αδερφή μου είχε το όνομα μιας τύπισσας που γεννοβολούσε αβγά. Καταλαβαίνετε ότι ένας αδερφός δε μπορεί να αφήσει ανεκμετάλλευτη μια τέτοια ευκαιρία για καζούρα. :)

Τη Βατραχομυομαχία την ανακάλυψα στο ντουλάπι με τα σχολικά βιβλία της μαμάς μου και τη διάβασα στο Δημοτικό. Τη λάτρεψα. Στην Έκτη Δημοτικού μας πήρανε την πεντάτομη "Ελληνική Μυθολογία" του Κακριδή και στην Έκτη Δημοτικού+3 μήνες την είχα διαβάσει όλη, εκτός από τον 1ο τόμο ("Εισαγωγή στο Μύθο") που τον διάβασα τελικά το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς (και τον ξαναδιάβασα στα μισά της Α' Γυμνασίου, οπότε κατάλαβα πολύ περισσότερα). Για τον Οδυσσέα είχα ακούσει τα χίλια δυο -πολύ πριν τον διδαχθώ αποσπασματικά και ΣΙΧΑΘΩ την εκτενή φιλολογική ανάλυση(=>παπαρολογία) της κάθε παρομοίωσης στην Α' Γυμνασίου- και πραγματικά τον λυπόμουνα που βολόδερνε τόσα χρόνια, αλλά από την άλλη έβρισκα πολύ φυσιολογικό που οι αρχαίοι πλήρωναν τον Όμηρο να τους τραγουδάει αυτή τη συναρπαστική ιστορία. [side effect: μια μέρα η γιαγιά μου έφερε λωτούς, αλλά φοβόμουν να τους δοκιμάσω, άσε που έμοιαζαν με ντομάτες. Όταν τους δοκίμασα κατάλαβα ότι οι αρχαίοι ήταν λίγο υπερβολικοί].

Τους μισούς άθλους του Ηρακλή τους είχα ακούσει 7 χρονών, ένα βράδυ που βαριόμασταν στο εξοχικό κάτι φίλων στη Στυμφαλία. Όπως βέβαια άκουγα για το Θησέα κάθε φορά που περνούσαμε με το αυτοκίνητο από την Κακιά Σκάλα. "Τα παλιά χρόνια εδώ ήταν κακοτράχαλα και είχε ένα σωρό ληστές..." (για κοίτα ρε παιδί μου πώς αλλάζει ο κόσμος, σήμερα έχει ολόκληρη Εθνική Οδό)

Και όταν περνάγαμε από τις Θερμοπύλες, άκουγα για το Λεωνίδα. Πρέπει να ακούσετε τη μάνα μου να σας εξιστορεί το Λεωνίδα. Νομίζω πως είναι ο μόνος άνθρωπος στον κόσμο με πραγματικο πνεύμα Λεωνίδα μέσα του, γιατί καταφέρνει να κάνει το "μολών λαβέ" να ακούγεται σαν "για κόπιασε ρε καριόλη αν σου βαστάει, να δούμε αν θα καλοπεράσεις και πεντάρα τσακιστή δε δίνω αν με σκοτώσεις, εγώ μια φορά σε έχω γραμμένο στα παπάρια μου" που κατά τη γνώμη μου είναι πολύ πιο ρεαλιστικό από το "οι Σπαρτιάτες δεν υποχωρούν" και το "ελευθερία ή θάνατος".

"Τα παλιά τα χρόνια εδώ ήταν πολύ στενά και οι Πέρσες δε μπορούσαν να περάσουν..." (για κοίτα ρε παιδί μου τι μεγάλη που είναι η Ζωή, τώρα δεν υπάρχουν ούτε Πέρσες ούτε τίποτα υπάρχουμε εμείς που γελάμε με όλα αυτά και πάμε εκδρομή στο Πήλιο)

Πάντως τώρα που τα θυμάμαι συγκινούμαι λιγάκι. Τριγύρω έχει γεμίσει φανατισμένα ζόμπι που ψάχνουν στους μύθους και τα κείμενα αποδείξεις εθνικής ανωτερότητας και πρωτοκαθεδρίας. Να πάνε να τα βρούνε αυτά στη δική τους κληρονομιά, οι σκατοφασίστες. Τη δική μου να την αφήσουν ήσυχη.

ΥΓ: Ίσως όλοι αυτοί που αποδίδουν μαγικές ιδιότητες στην Μυθολογία πρέπει να αναθεωρήσουν λιγάκι. Γιατί αν ποτίσεις κάποιον με Μυθολογία, όχι σαν αποστειρωμένο θέσφατο ή έστω αντικείμενο κριτικής μελέτης, αλλά σαν όμορφες ιστορίες από τους μεγαλύτερους στους μικρότερους (όπως άλλωστε έκαναν οι ίδιοι οι αρχαίοι), το τελικό αποτέλεσμα είναι...

εγώ. :)