Περί πίστεως

Εδώ και πολύ καιρό προσπαθώ να διατυπώσω μια άποψη πάνω στο ζήτημα της θρησκευτικής (και εν γένει συνειδησιακής) ελευθερίας. Όχι με τη νομική έννοια, αλλά με τη φιλοσοφική. Π.χ. είναι ασύμβατες οι ιδιότητες του σατανιστή και του καλού ανθρώπου; Του θετικού επιστήμονα και του θρήσκου; Είναι αλήθεια ότι το ισλάμ είναι εγγενώς πιο επιθετικό από το χριστιανισμό; Ο Ιησούς δεν είπε "αγαπάτε αλλήλους"; Ναι αλλά δεν είπε το ίδιο και ο Βούδας; Οι κομμουνιστές ήταν ένα μάτσο αφιονισμένοι τρελοί που έστελναν κόσμο στη Σιβηρία, ή ήρωες της Εθνικής Αντίστασης; Γιατί ο Χριστόδουλας είναι κολλητός με αυτούς που μισούν κάθε διαφορετικό, ενώ ο Δαμασκηνός έσωσε χιλιάδες Εβραίους από το Ολοκαύτωμα;

Τελικά, πάρτε οποιοδήποτε σύστημα σκέψης στο οποίο εμπλέκεται η πίστη: φιλοσοφικό, πολιτικό, θρησκευτικό. Ισχυριστείτε ότι δημιουργεί[*] φανατισμένους εγκληματίες, ή ακραιφνώς ηλίθια θύματα, και θα βρείτε πάμπολλα παραδείγματα. Ισχυριστείτε ότι δημιουργεί μεγάλους επιστήμονες, καλούς ανθρώπους και άλλα τέτοια θετικά και θα βρείτε επίσης πάμπολλα παραδείγματα. Άρα αντικειμενικά δε μπορεί ή ίδια η φύση της πίστης να γέρνει αποκλειστικά την πλάστιγγα προς το καλό ή το κακό. Σε τι διαφέρουν λοιπόν οι καλοί άνθρωποι που είναι πιστοί από τους κακούς άνθρωπους που είναι το ίδιο πιστοί; Ποια είναι η βασική αρχή που πρέπει να ακολουθείς για να μην καταλήξεις παντελώς τρόμπας από τη στιγμή που έκανες το σφάλμα και ασπάστηκες ένα σύστημα σκέψης;

Το καλύτερο στο οποίο είχα καταλήξει ήταν αυτό που είπα στον Till, σε μία μίνι-συζήτηση με διαφορετικό αλλά πολύ ενδιαφέρον θέμα:

4) Για όλα τα υπόλοιπα (π.χ. "υπάρχει Θεός;", "κάνει ήχο ένα δέντρο που πέφτει στο έρημο δάσος;", "υπάρχει μετά θάνατον ζωή" κλπ) μπορούμε να δεχόμαστε ό,τι θέλουμε, αρκεί αυτό να το κρατάμε *μέσα* μας και να μην προσπαθούμε να το επιβάλλουμε ή να το πουλήσουμε ή να το χρησιμοποιήσουμε για να ελέγξουμε τους άλλους

[τρισάθλιο]

Λοιπόν, κατέληξα επιτέλους στη διατύπωση που με ικανοποιεί για αυτό που εδώ και δυο-τρία χρόνια έχω συλλάβει αλλά δε μπορούσα να εκφράσω. Βουαλά:

Το θέμα δεν είναι να μην πιστεύεις σε μαλακίες, αλλά να μην κάνεις μαλακίες επειδή πιστεύεις.

[πόρισμα: οι μαλακίες ορίζονται έξω από το εννοιολογικό πλαίσιο κάθε συστήματος σκέψης βασισμένου στην πίστη, που σημαίνει ότι τα βασισμένα σε πίστη συστήματα σκέψης έχουν ελάχιστα να πουν για το πώς θα είμαστε αντικειμενικά μη-μαλάκες]

Ουφ!

[*] Εννοείται "με όλους τους άλλους παράγοντες που διαμορφώνουν ένα άτομο σχετικά αμετάβλητους".