10.5.05

fuzzy logic

Η αριστοτελική λογική είναι διακριτή. Μια πρόταση μπορεί να είναι αληθής ή ψευδής (ή και εκτός λογικής).

Η ασαφής λογική είναι συνεχής. Ανάμεσα στο αληθές και στο ψευδές υπάρχουν άπειρες διαβαθμίσεις. Μία πρόταση μπορεί να είναι 34.68% αληθής. Προφανώς οι αριστοτελικές προτάσεις είναι υποπεριπτώσεις: προτάσεις με 100% ή 0% δείκτη αλήθειας.

Παράδειγμα:

Αν μου ανήκει εξ αδιαιρέτου 25% ένα οικόπεδο, αριστοτελικά αυτό διατυπώνεται "μου ανήκει το 25% του οικοπέδου". Ασαφώς λογικά, διατυπώνεται "μου ανήκει το οικόπεδο" με βαθμό αλήθειας 25%.

Αριστοτελικά, δε συνδέει τίποτα όλους αυτούς που τους ανήκει ένα οικόπεδο με όλους αυτούς που τους ανήκει το 25% ενός οικοπέδου. Πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικά σύνολα.

Στην ασαφή λογική όμως, αυτός που του ανήκει 25% του οικοπέδου και αυτός που του ανήκει 100% του οικοπέδου εντάσσονται στο ίδιο σύνολο. Απλώς ο ένας είναι "κατά 25% τέτοιος" ενώ ο άλλος είναι "κατά 100% τέτοιος".

Περιττό να πω, πως πρόκειται για μία ακόμα από τις περιπτώσεις που από τους Προγόνους Μας Που Ανακάλυψαν Σχεδόν Τα Πάντα Εκτός Ίσως Από Τις Μπανάνες, διέφυγε μία ακόμα "μικρολεπτομέρεια", από αυτές που ανοίγουν ολόκληρους επιστημονικούς και φιλοσοφικούς κλάδους.

Σε πρακτικό επίπεδο, η αριστοτελική λογική (ακριβέστερα η συγγενής της Άλγεβρα Boole) βρίσκεται πίσω από τους Η/Υ. Η ασαφής λογική βρίσκεται πίσω από απαιτητικά συστήματα αυτομάτου ελέγχου, που χρησιμοποιούνται σε ερ κοντίσιον, αυτόματους πιλότους ελικοπτέρων κλπ. Η ασαφής λογική είναι πολύ πιο κοντά στον πραγματικό κόσμο. Η αριστοτελική λογική χρειάζεται την απομόνωσή της για να λειτουργήσει.
-----------------------------------
Επικρατεί η αντίληψη ότι όποιος δε σκέφτεται με αριστοτελική λογική δε σκέφτεται και λογικά. Αυτό είναι 99% αληθές, γιατί οι περισσότεροι από αυτούς που εγκαταλείπουν την αριστοτελική λογική στάνταρ δεν το κάνουν για κάτι πιο πολύπλοκο, αλλά για κάτι αρκετά πιο ούγκα. Αλλά το ιδεατό θα ήταν να σκεφτόμασταν 100% fuzzy (αφού η αριστοτελική λογική εμπεριέχεται ως υποπερίπτωση).Έτσι κι αλλιώς το κάνουμε (τελεστικά) τον περισσότερο καιρό.

ΙΜΗΟ λοιπόν, πρέπει να μάθουμε να σκεφτόμαστε λίγο πιο fuzzy. Αν σκέφτεσαι fuzzy, καταλαβαίνεις αμέσως γιατί ένας "φιλήσυχος οικογενειάρχης" μπορεί να είναι φασίστας, ενώ ένας νεοφιλελεύθερος με ενδεχομένως λίγο αφιλοσόφητες απόψεις (και σίγουρα αρκετά προβλήματα στη διατύπωσή τους) δεν είναι. Γιατί η ουσία του φασισμού δεν είναι ούτε ο ολοκληρωτισμός ούτε η παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Αυτά είναι απλά η εκδήλωση. Και υπάρχουν σαν εκδήλωση και σε άλλες ιδεολογίες, ΡΙΖΙΚΟΤΑΤΑ διαφορετικές, όπως ο ναζισμός και ο μαρξισμός-λενινισμός.

Η ουσία του φασισμού όμως, είναι να τα βρίσκει όλα εντάξει ο "φιλήσυχος οικογενειάρχης". Η ουτοπία του έχει όλα αυτά που θέλει ο "φιλήσυχος οικογενειάρχης": δρόμους χωρίς σκουπίδια, γειτονιές χωρίς ξένους, εφηβεία χωρίς σεξ, κοινωνία χωρίς πρεζόνια, ζητιάνους, πλασιέ κλπ, ύπνο χωρίς φασαρία, τρένα στην ώρα τους[*], ίσως και την ψευδαίσθηση ότι Ολοι Μαζί Οι Φιλήσυχοι Οικογενειάρχες Συνεχίζουμε Κάτι Σπουδαίο.

Αυτό είναι φασισμός. Όχι ό,τι μας γουστάρει. ΟΚ; Κατανοώ το overloading που έχει κάνει στη φράση η αριστερή σκέψη και κυρίως η αριστερή συνθηματολογία. Δε λέω ότι ο νεοφιλελευθερισμός είναι καλός ή σωστός ή προοδευτικός (θα φτάσουμε κι εκεί αν πάψω κάποια στιγμή να τσαντίζομαι), αλλά δεν είναι φασισμός. Αντίθετα ο φιλήσυχος οικογενειάρχης του διπλανού διαμερίσματος που μαζεύει υπογραφές να φύγει η νυμφομανής από το 2ο όροφο για "να μη βλέπουν αυτά τα πράγματα τα παιδιά μας" είναι φασίστας. [βαθμός αλήθειας της αμέσως προηγούμενης πρότασης κάπου στο διάστημα (0, 1.0]).

Αν δε σκέφτεσαι fuzzy, αλλά είσαι ένα "ζόμπι της λογικής" σε έναν ασπρόμαυρο κοσμο όπου υπάρχουν μόνο δύο πλευρές, η δικιά σου και του Απόλυτου Κακού με την ίδια μορφή και τις κάθε τόσο επαναλαμβανόμενες εκδηλώσεις, τελικά γράφεις ένα σωρό μαλακίες μετά συγχωρήσεως. Και δεν καταλαβαίνεις καν ότι περιγράφεις εν μέρει τον καθρέφτη!

ΥΓ: Τονίζω πως τόσο η fuzzy όσο και η αριστοτελική λογική μας διέπουν τελεστικά, είτε μας γουστάρει είτε όχι. Και δε μπορώ να σκεφτώ ούτε μία περίπτωση που να μην είναι προτιμότερο να σκεφτείς λογικά από το να προβείς σε ανόητες συνθηματολογίες και κυνήγι μαγισσών.
ΥΓ2: Έχω απόλυτη ανοσία στα Μεγάλα Λόγια. Απ' όπου κι αν προέρχονται.
ΥΓ3: "Νέα Τάξη πραγμάτων"... Μία πραγματιστική φράση του Bush Sr. που ειπώθηκε σε συγκεκριμένο πλαίσιο χωρίς να σημαίνει κάτι το ιδιαίτερο. Μου τη βιδώνει να τη βλέπω να χρησιμοποιείται με την αρρωστημένη, φαντασιακή έννοια που της δινει ο ΝΕΟΝΑΖΙΣΜΟΣ KAI ΜΑΛΙΣΤΑ ΤΩΝ ΚΑΡΑΒΛΑΧΩΝ ΤΟΥ ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΟΥ ΝΟΤΟΥ, αλλά μυστηριωδώς δεν είπα κανέναν νεοναζιστή, ίσως γιατί προτιμώ να σκέφτομαι λιγάκι πριν βγάλω τα όπλα και αρχίσω να κυνηγάω.
ΥΓ4: Σόρι.

(και πριν ακούσω απερίγραπτα ρητορικά πυροτεχνήματα στη γενική κατεύθυνση της φράσης "ζόμπι της λογικής" τονίζω ότι χρησιμοποίησα το ρήμα "σκέφτομαι" και όχι το ρήμα "μου αρέσει" ή "επιλέγω" ή "αγαπάω" ή "δημιουργώ")

[*] ακολουθήστε το λινκ γιατί η φράση που θα βρείτε προσδιορίζει ά-ψο-γα το φασισμό. Αψογότατα. Όλες οι μικρολεπτομέρειες προκύπτουν πάρα πολύ εύκολα.

4 σχόλια:

lazopolis είπε...

Ο νεοφιλελευθερισμός δεν είναι φασισμός, συμφωνώ. Βέβαια κανείς δε γεννιέται νεοφιλελεύθερος, όλοι από κάπου ξεκινάνε, και μερικές φορές αυτό το κάπου αναδύεται στιγμιαία και προδίδει ανατριχιαστικές υπολανθάνουσσες σκιές. Αυτό με ενοχλεί (και μου ανακατεύει το στομάχι μερικές φορές, ειδικά αργά το βράδυ), αλλά βέβαια όλοι από κάτι ενοχλούμαστε σ'αυτή τη ζωή. Τελικά το γεγονός οτι η συζήτηση γίνεται στο δίκτυο πολιτισμένα (?)και όχι στα βουνά με τουφέκια μας επιτρέπει, ευτυχώς, να είμαστε πιο fuzzy.

Προφανώς και ο "φιλήσυχος οικογενειάρχης" είναι πιο επικίνδυνος (δεν ξέρω αν είναι φασισμός αυτό πάντως, ίσως όχι ακόμα), και μάλλον μπορώ να συζητήσω λιγότερο μαζί του.

ΥΓ: αυτό με το fuzzy logic δεν το καταλαβαίνω. Άμα έχεις ένα χωράφι με ποσοστό αλήθειας 25% μπορείς να πουλήσεις το 1/4; Είναι πιθανοκρατικό το σύστημα (τη μια στις τέσσερις έχεις ένα χωράφι); Στο fuzzy logic η πρόταση "ο νεοφιλελεύθερος δεν είναι φασίστας" τί ποσοστό αλήθειας έχει; Η πρόταση "δεν είναι όλα άσπρο-μαύρο";

schottkey είπε...

βέρι νάις.

Lao είπε...

Αχμ.. διακρίνω μία τάση από μέρους σου να προσδώσεις ανθρωπόμορφα χαρακτηριστικά σε επιστημονικές θεωρίες. Ντε και καλά να μεταφέρεις/αντιστοιχίσεις ιδέες/θεωρίες από τον χώρο θετικών επιστημών με γεγονότα/φαινόμενα/συστήματα που έχουν ως βασική παράμετρο τον άνθρωπο. Δε λέω καλές οι συνδέσεις και οι συσχετίσεις, αλλά μην το δένεις και κόμπο το σχοινί. Για να κρίνεις ότι ένας "φιλήσυχος οικογενειάρχης" μπορεί να είναι φασίστας δεν χρειάζεσαι να γνωρίζεις fuzzy logic. Δηλαδή όλοι εμείς οι μη γνωρίζοντες fuzzy logic, πορεύομαστε με ελλειματική λογική? Μάλλον θα ήθελες να πεις ότι οι γνωρίζοντες fuzzy logic, είναι σε θέση να εκτιμήσουν εκ των υστέρων ότι το γεγονός «ένας "φιλήσυχος οικογενειάρχης" να είναι φασίστας», δεν είναι κάτι παράλογο και να το συσχετίσουν με την πλειότιμη λογική της ασάφειας. Δεν νομίζω να είναι όμως αναγκαία προϋπόθεση η γνώση πλειότιμων λογικών για να καταλήξει κάποιος σε αυτό το συμπέρασμα. Εξάλλου, το ίδιο μήπως δεν μπορεί να γίνει με τη χρήση του νόμου των μεγάλων αριθμών? Απλά τότε δεχόμαστε ότι ο φιλήσυχος οικογενειάρχης ανήκει στις παρυφές της κωδωνοειδούς καμπύλης κι όχι κάπου πλησίον της κορυφής (όπως οι περισσότεροι ενδεχομένως οικογενειάρχες). Κι άμα γουστάρει, μπορεί να πηδάει και κοριτσάκια..

Άσχετο.. έχεις copyright για το blog σου? Ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται, σε κανά 2-3 χρονάκια μπορεί να δεις τα κείμενά σου σε κανά περιοδικό με αλλουνού υπογραφή! Είναι πολλά τα λαμόγια.

kouk είπε...

Αν και αργοπορημένα ας προσθέσω το σχόλιο μου. Συμφωνώ με τον lao όσον αφορά το fuzzy logic. Ας το αφήσουμε στα πλυντήρια καλύτερα :-)

Όσον αφορά την αριστοτελιανή λογική υπάρχει μια σύγχηση και φαίνεται ότι πέφτεις και εσύ σε αυτή. Η αριστοτελιανή λογική είναι η επιστήμη του τι συνεπάγεται τι, και ώς τούτη είναι πολύ επιτυχημένη, περισσότερο ίσως από οποιαδήποτε επιστήμη. Αυτό που δεν είναι η αριστοτελιανή λογική είναι η επιστήμη του τι πρέπει να πιστεύουμε.

Παράδειγμα. Η λογική λέει ότι Α συνεπάγεται Β. Αυτό δεν σημαίνει ότι αν εγώ πιστεύω το Α τότε πρέπει οπωσδήποτε να πιστέψω και το Β. Μπορεί να υπάρχουν ένα σωρό λόγοι για να μην το πιστέψω και υπάρχουν ένα σωρό διέξοδοι ξεκινώντας απλά από το να πάψω να πιστεύω το Α.

Για περισσότερα δείτε αυτό το ωραίο άρθρο (pdf).