Χθες πήγαμε να δούμε τα Κρόταλα, αλλά λόγω bug στη διοργάνωση τα Κρόταλα καθυστέρησαν 1 ώρα να βγούνε (γιατί καθυστέρησε 1 ώρα να τελειώσει η παράσταση "Βάκχες" [ή μήπως "Βάτραχοι";] που έπαιζε πριν).
Δεν πειράζει: είδαμε Τέχνη. Συγκεκριμένα κάτι μοντέρνα γλυπτά από όλη την Ανατολική Αττική. Τα πιο πολλά ήταν βλακείες, αλλά υπήρχαν δύο πραγματικά καταπληκτικά.
Το ένα ήταν η λέξη "ΑΓΑΠΗ" σε 3-D έκδοση, τυλιγμένη σπυροειδώς και με αρχαιοελληνικούς χαρακτήρες. ΠΑΡΑ ΠΟΛΥ ΚΑΛΟ, μου θύμισε Escher. Απορώ πώς το έφτιαξε αυτός που το έφτιαξε.
Το άλλο ήταν -μετά συγχωρήσεως- ένα μουνί. Πιο συγκεκριμένα, το ένα από τα δύο (τουλάχιστον) μουνιά που κοσμούσαν το χώρο. Το άλλο ήταν εντελώς αηδία, ήταν πολύ απλά κάτι (πολύ ρεαλιστικά) μουνόχειλα από πηλό διαστάσεων 1.00x0.30. ΓΙΑΤΙ;
Όμως το ψαγμένο μουνί ήταν πολύ πιο εκπληκτικό: κοιτώντας το φάτσα από τα 4-5 μέτρα βλέπεις απλά ένα μάτσο μουνότριχες σε άσπρο φόντο και είναι σα ζωγραφισμένες με μολύβι. Πλησιάζοντας, διαπιστώνεις ότι το έργο στην πραγματικότητα σχηματίζεται με τη σκιά. Δηλαδή ο τύπος πήρε κάτι σιδεράκια, τα κάρφωσε στον καμβά εντελώς κάθετα και έριξε φως από το πλάι για να σχηματίζονται οι μουνότριχες από τις σκιές. Αυτό ήταν που με εντυπωσίασε: δεν ήταν μολυβιές, ήταν σκιές. Το άλλο που με εντυπωσίασε ήταν ότι τα σιδεράκια ήταν άκρως σουβλερά. Έως επικίνδυνα. Οι υπόλοιποι τρόμαξαν, αλλά εγώ κατάλαβα τη σημασία του έργου: το μουνί σε σαγηνεύει από απόσταση αλλά όταν το ακουμπήσεις σε σκοτώνει, γιατί σε έχει υπό τον πλήρη έλεγχό του. Επίσης πρέπει να το κοιτάξεις από πάρα πολύ κοντά για να μη σε ξεγελάσει.
Μετά ήταν ένας άλλος που είχε περιλάβει ένα πλατάνι (αληθινό πλατάνι) και του είχε κρεμάσει χρωματιστές ταμπελίτσες που έγραφαν κάτι. Πήγαμε με την Κοκονίτσα και τη Γ. να κοιτάξουμε (αν και ήταν ριψοκίνδυνο γιατί κάτω από το δέντρο βρίσκονταν όλο το who is who της Παλληνάρας). Είχα όλη την καλή διάθεση να μη γελάσω, αλλά δυστυχώς η Άσπλαχνη Μοίρα έκανε την πρώτη ταμπελίτσα να γράφει:
"Η φοράδα μου! Η ωραία μου φοράδα! Την έχασα, μου την πήρε το ποτάμι!"
...
Κι όμως ήταν κι αυτό πολύ ψαγμένο γιατί ΟΚ, υποτίθεται πως ήταν το δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού και οι ταμπελίτσες είχαν στίχους από ποιητές όλων των χωρών. You know, φάγαμε το μήλο αλλά τουλάχιστον ανακαλύψαμε όλα αυτά, οι ταμπελίτσες ήταν μικρές φωνούλες ανθρώπων που εξερευνούν το καλό και το κακό.
Απλώς έπρεπε αυτήν την κωλοφοράδα να την είχανε κάπου πιο ψηλά, όχι τώρα να την πετυχαίνεις με το καλημέρα!
Μετά μάλιστα όταν γυρίσαμε σπίτι με την Κοκονίτσα αρχίσαμε κι εμείς να φτιάχνουμε στίχους που θα μπορούσαν να μπούνε στο δέντρο της γνώσης του καλού και του κακού. Να ένα από τα καλύτερα κομμάτια μου:
"Τι να σου πει κι ο φούρναρης; Σάμπως δεν είναι συμμέτοχος στο έγκλημα;"
Η Κοκ βέβαια μ' έσκισε γιατί εδώ και κάμποσα χρόνια έχει γράψει ένα ποίημα που μοναδικό του σκοπό έχει να περιγράψει τις πιο αηδιαστικές εικόνες που μπορεί να φανταστεί κανείς. Ελπίζω κάποια μέρα να το δημοσιεύσει.
Να λοιπόν πώς η Τέχνη οδηγεί αμέσως σε υψηλές σκέψεις και εκπολιτίζει τον άνθρωπο.
Να πω επίσης ότι σύμπασα η παρέα μου με απογοήτευσε, γιατί είναι ένα μάτσο απαίδευτοι μπαμπουίνοι που όλη την ώρα έκαναν μαλακίες και κουτσομπόλευαν, γεγονός που μου προκάλεσε πονοκέφαλο. Ντάξει μάγκες (ΚΑΙ γοργόνες), κάποια στιγμή πρέπει να πάψετε να συμπεριφέρεστε σαν τους ΑΜΑΝ όποτε βρίσκεστε στα 5 μέτρα από κάτι κουλτουριάρικο. Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να αντιδράσεις. Πουτάνα τηλεόραση, κατέστρεψες τη γενιά μου!
update: αντισχόλιο από Γ.: "Πουτάνα κουλτούρα, έκανες το γκόμενό μου Μαέβιους Παχατουρίδη!"
13 σχόλια:
Από την άλλη, εγώ θα προτιμούσα τους μπαμπουίνους φίλους μου, από τις κουλτουριάρικες παρέες.
Ξέρεις, απ΄αυτές που σε ρωτάνε για την μπλε εποχή του Πικάσο και συ τους απαντάς σοβαρά, «ναι, τότε που ζωγράφισε τις πούτσες μπλε» και δεν είναι κανείς τόσο ευγενικός να γελάσει με το τρισμέγιστο αστείο σου και σε θεωρούν ακουλτούρωτη. Μάλλον είμαι μπαμπουίνος.
(Ώρε τι θα ΄λεγα για το μουνί.. Να ΄σαι καλά μου ΄φτιαξες τη μέρα).
Έγω πάλι θεωρώ «ακουλτούρωτο» όποιον δεν παίρνει από αστεία πάνω στην τέχνη. Δίνει άμεσα την εντύπωση του poser. Ξέρετε, όλους αυτούς τους δήθεν τύπους που τρέχουν από γκαλερί σε γκαλερί για να δείξουν «κοινωνικό προφίλ» αλλά στο αμάξι μόνοι τους σταματάνε το seek του ραδιοφώνου στον πρώτο σταθμό που παίζει «Πεγκούλα». Φυσικά ούτε cd αλλά ούτε και στην memory του ραδιο έχουν τον σταθμό μην γίνει καμιά «στραβή» και «ξεφτιλιστούνε».
Χεχ, θυμάμαι μια φορά σε δισκάδικο, σκάω μύτη στο ταμείο με 3 Cd: τρύπες - κεφάλι γεμάτο χρυσάφι, Aphex Twin - Analogue Bubblebath IV, και Σαραγούδας, Τρανταλίδης - Ο χαιρετισμός.
- Πωλήτρια [κρατώντας τον Σαραγούδα]: Αυτό είναι για δώρο, να το τυλίξω;
- Εγώ: Όχι, για μένα είναι όλα, ευχαριστώ!
- Πωλήτρια [βλέμμα αποσβωλομένο]: ...the sound of silence... Χτυπάει απλά τις τιμές στην μηχανή...
Πάντα μου την έσπαγαν αυτοί οι «κανόνες» αλληλοαποκλειώμενης συμπεριφοράς. Γιατί ρε κορίτσι μου, απαγορεύεται όταν τσαντίζομαι να ακούω ακόμα και punk και να χτυπιέμαι μπροστά στα ηχεία και τον τσιτωμενο ενισχυτή αλλά το πρωί της κυριακής να πίνω τον καφέ μου χαλαρός με λίγη ethnic; Ή αν σ'αρέσει η μοντέρνα τέχνη να κάθεσαι με ύφος χιλίων καρδιναλίων, λες κι έχεις καταπιεί κανά στυλιάρι, και να μην σκάσει έστω λίγο το χείλι σου σε μια ατάκα στυλ constantinas; Αφού είναι πετυχημένο το αστείο και το ξέρεις... ζορίζεις τον εαυτό σου μην χαμογελάσει μπας και σε σχολιάσουν οι διπλανοί σου που επίσης ζορίζονται κι αυτοί! Φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη...
Περί των έργων... το μν με τις σκιές ακούγεται μάλλον ψαγμενιά. Κρίμα που δεν παίζει καμιά φωτό. Ωστόσο, δεν καταλαβαίνω την γενικότερη «ψύχωση» που παρουσιάζεται τώρα τελευταία με «ξεκάρφωτα» γεννητικά όργανα. Αμα δεν φτιάχνεις, κινηματογραφείς ή γράφεις για τσουτσούνια δηλαδή είσαι «παρωχυμένος»/«κονφορμαρισμένος»;
Δεν ξέρω τι θεωρεί ο καθείς εδω μέσα, εγώ περαστική είμαι για να σκάσω παθιάρικο kiss στο Βατράχι.
Θα τα πούμε πια απ' τα ξένα, μικρό αμφίβιο. Είσαι ο μόνος που νοιώθει τον καημό που περνάω σε σχέση με τις δύο πτήσεις που θα φάω στη μάπα τουμόροου, γαμώ το νευροστόμαχό μου μέσα (και κόβω το κεφάλι μου ότι από μέσα σου λες "ουφ, τι καλά που πετάει αυτή και όχι εγώ")!
Αλληλογραφία δεχόμεθα στο eimarmeni [at] gmail.com και χίλια μερσί.
"Η λίμνη των κύκνων",
Σεπτέμβρης '05,
από το μπαλέτο της Οδησσού
στη σκηνή της μάχης του chief-κύκνου με τον κακό-μάγο-κοράκι(?)
Καλέ, αυτοί τώρα θα ξεπουπουλιαστούνε...
Μερικές φορές της αξίζει ο εμπαιγμός της τέχνης, ιδιαίτερα όταν είναι πιο καλλιτεχνικός από την τέχνη.
Εμένα μου φάνηκε αξιοπρεπέστατο το μπαλέτο της Οδησσού. Το έργο ήταν έτσι κι' αλλιώς δεδομένο.Οπότε γιατί η ειρωνεία?
Και γενικά γιατί το χιούμορ ή το "χιούμορ" είναι τόσο συχνή αντίδραση όταν γίνεται λόγος περί τέχνης?
Φταίνε οι ποζεράδες κουλτουριάρηδες? Και ο καλλιτέχνης ή το έργο τι φταίει?
Ήταν αξιοπρεπές. Και, για μένα, ίσαμε εκεί. Ίσως λίγο απογοητευτικό συγκριτικά με τις προσδοκίες που κουβαλάει ένα τέτοιο όνομα, αλλά και πάλι αυτό είναι προσωπικη οπτική, το σχόλιο ήταν μάλλον κραυγαλέο για κάτι που δεν ήταν κραυγαλέα κακό, αλλά δεν φιλοδόξησε να γίνει και καμιά στοιχειθετημένη και ισορροπημένη κριτική, ένα ελαφρό σχολιάκι ήταν για μια λίμνη των κύκνων που δε μας συγκίνησε όπως άλλες φορές.
Όσο για τη δράση-αντίδραση τέχνη-χιούμορ δεν έχω ιδέα τί συμβαίνει. Προσωπικά όσο με εξοργίζει το δήθεν του στρατού των κουλτουριάρηδων άλλο τόσο με βγάζει από τα ρούχα μου και εκείνη η κάστα που τα μόνα δείγματα δράσης της περιλαμβάνουν το να δείχνει με το δάχτυλο και να γελοιοποιεί, αν μη τι άλλο, συντονισμένες προσπάθειες και δουλειές που δε φτάνει στο μικρό τους δαχτυλάκι.
Αυτά, με μια μικρή επιφύλαξη-υπόνοια στο πίσω μέρος του κεφαλιού ότι αν οι άνθρωποι δεν προσεγγίζουν την τέχνη δεν είναι μονάχα δικό τους φταίξιμο. Έχω δει τέχνη που παρουσιάζει πολύ πρωταρχικά πράγματα να μην αφήνει στο κοινό περιθώρια γόνιμης αμφισβήτησης. Στο ο,τιδήποτε το κοινό μπορεί να δυσπιστεί με τη διαφορά ότι τα πρωταρχικά πράγματα, αργά ή γρήγορα, θα βρουν το δρόμο τους. Έτσι νομίζω και ελπίζω δηλαδή.
:)
Το πνεύμα του σχολίου ήταν γιατί αντί του απολύτως φυσικού "δεν μου αρέσει, δεν με ενδιαφέρει κλπ" η πιο συχνή αντίδραση είναι η ειρωνεία.
Το ερμηνεύω ότι η ιδιότητα του καλλιτέχνη είναι κατά βάθος ανυπόληπτη στη συνείδηση του κόσμου(ποιητής Φανφάρας, χοντρή Βαλκυρία),και ίσως όχι άδικα -με τη στενή έννοια- αφού αφ' ενός η "αξία χρήσης" ενός έργου τέχνης είναι εξαιρετικά φλου, και αφ' ετέρου συνήθως πρόκειται για "ιδιόρρυθμους" τύπους :-) .
Ναι, ακριβώς εφ' όσον η χρηστική αξία του έργου τέχνης είναι φλου,
πώς αναμένεται να απαντάς σ'ένα έργο τέχνης όπως σ'ενα διαφημιστή της tellas που σε ξυπνάει σάββατο μεσημέρι;
Είναι πολύ πιο σύνθετο από το "με συμφέρει/δε με συμφέρει, με ενδιαφέρει/ μου είναι αδιάφορο".
Φαντάζομαι πως , εσφαλμένα ίσως, η αντίδραση σε μία κοινότυπη ή ελάσσονος σημασίας -υποκειμενικά πάντα- καλλιτεχνία που ντύνεται μια μπαρόκ επίφαση σοβαρότητας είναι το χιούμορ, η ειρωνία, το γέλιο. Δεν ξέρω γιατί, αυθόρμητα μάλλον, από μια αναπόφευκτη αίσθηση ότι υποτιμάται η νοημοσύνη μας, το δικό μας αισθητήριο του κάλους. Ο καλλιτέχνης και το έργο του εκτίθενται εν γνώση του και ο σεβασμός δεν είναι κάτι στατικό και μουσειακό, προκύπτει. Ή δεν προκύπτει. Οι ευθύνες είναι μοιρασμένες.
@A+A: ΟΚ, ομολογώ ότι σας παρακολουθώ με τρομερό ενδιαφέρον. Η δική μου γνώμη είναι πως όλες οι αντιδράσεις στην τέχνη είναι εξίσου επιτρεπτές και γνήσιες (ακόμα και η καταστροφή του έργου είναι ένα είδος τέχνης αν και ΟΚ, τι κάφρος είσαι, σεβάσου τον κόπο του άλλου).
Αυτό έρχεται φαινομενικά σε αντίφαση με την τελευταία παράγραφο του post μου, αλλά μην γελιέστε: πολύ απλά μου την έσπασαν γιατί έκαναν τρομερή φασαρία και όντως με έπιασε πονοκέφαλος. Ως εκ τούτου τους κράζω χαϊδευτικά.
@DiS: :'(
Προφανώς δεν αναφερόμουν στο κράξιμο κάποιου σοβαροφανούς ατάλαντου ψώνιου, αλλά στο κράξιμο ενός σημαντικού καλλιτέχνη και μάλιστα εν γνώσει του ότι είναι σημαντικός.
Παράδειγμα από τις πρόσφατες διακοπές μου.
Εμπειροτέχνης εργολάβος Δ.Ε.:
"Τι θέλει τώρα να παραστήσει αυτός ο Γκάουντι?"
@j95
Κι αυτό παίζει. Δες τη Mona Lisa του Duchamp π.χ. Απλώς τότε ο εργολάβος του προηγούμενου ποστ μου είναι ένας ναϊφ καλλιτέχνης :-)
Να αφήσω κι εγώ το κατιτίς μου-αφού μπήκα και στην κατηγορία κουλτουριαρέων. Λοιπόν.
Αν διαθέτεις χιούμορ, δεν το χάνεις όταν κάποιος προσβάλλει τα ιερά και όσια της τέχνης. Αλλά και αντίστροφα, αν δεν το διαθέτεις δεν πρόκειται να το αποκτήσεις παρωδώντας τα σύγχρονα έργα. Για την ακρίβεια δεν θα το αποκτήσεις ποτέ.
Αν συμφωνούμε ότι το χιούμορ σχετίζεται με την ανατροπή του προφανούς, του αναμενόμενου, καλόν είναι ο διαθέτων το τοιούτον να μην σχολιάζει ειρωνικά κάθε έργο που βλέπει μπροστά του γιατί οι άλλοι, ακόμα και οι ορκισμένοι εχθροί της σοβαροφάνειας ( ο φρογκ πι χι) στο τέλος εξαντλούνται και αναγκάζονται να σοβαρευτούν.
Αν σου διαφεύγει ότι πολλά έργα έχουν στόχο τους μόνον το παιχνίδι ή την πρόκληση και έτερον ουδέν, ενδέχεται να περνάς τις ώρες σου δείχνοντάς τα και φωνάζοντας: «κοίτα ρε! Κοίτα ρε μαλάκα! Κοίτα ρε τι κάνει ο μαλάκας». Υπάρχει πάντα η πιθανότητα ο μαλάκας να κάθεται πίσω σου και να χαζεύει τις αντιδράσεις σου ευχαριστημένος.
Χρειάζεται χρόνος και αγάπη για να μας αποκαλυφθούν ορισμένα πράγματα- ακόμα και η Ακρόπολη (ή κυρίως αυτή, δεν ξέρω) ή ο Καρούζος. Χρειάζονται επίσης μερικά κλειδιά που μπορεί να τα βρούμε στο δρόμο μας, μπορεί και όχι. Φυσικά στο τέλος, αν πειστούμε ότι το έργο είναι πατάτα και ο καλλιτέχνης είναι ψωνάρα που μας έφαγε το χρόνο τσάμπα, μπορούμε να κράξουμε ελεύθερα και δημόσια. Κατά την κρίση του και την αγωγή του ο καθένας.
Καλόν είναι να σκεφτεί κανείς πώς και γιατί χρησιμοποιείται η λέξη κουλτούρα και κουλτουριάρης. Στην τηλεόραση για παράδειγμα, αν μια πρόταση δεν είναι του τύπου υποκείμενο-ρήμα-κατηγορούμενο (πχ ο καφές είναι ακριβός) θεωρείται βαριά κουλτούρα και ο ομιλών ανακαλείται στην τάξη έτσι ώστε να γίνει κατανοητός από τη νοικοκυρά που, παραλλήλως, ανοίγει φύλο. Αυτό λέγεται δικτατορία του μέσου όρου και αν οχυρωθείς πίσω απ’ τη λογική της θα μείνεις αγράμματος. Κάποια πράγματα δεν απλοποιούνται περισσότερο και χρειάζεται να κάνουμε κι εμείς μια κίνηση προς τα εκεί.
Καταγγέλλοντας τα ψώνια της τέχνης δεν καθαρίσαμε με την τέχνη. Το σύνηθες δυστυχώς είναι, όταν μια παρέα κάνει μια βόλτα (άπαξ του έτους) σε τίποτα εικαστικά (τα οποία είναι πιο εγκεφαλικά από τη μουσική για παράδειγμα, και συνεπώς πιο απαιτητικά) να καταλήγει στη γνωστή κουβέντα περί ανοησίας της σύγχρονης τέχνης, (προφανώς σε αντιδιαστολή με τη στερεότητα και σαφήνεια της παλαιάς-ανάθεμα και αν συνειδητοποιεί κανένας ότι όλες οι πρωτοπορίες έχουν ήδη εκατό χρόνια στην πλάτη τους και αναπτύσσονταν παράλληλα με τις). Την παράσταση κλέβει ο ανιματέρ που πετάει τα περισσότερα κλισέ στο τραπέζι, προφανώς από αμηχανία. Είμαστε και λαός εξωστρεφής που δεν βάζουμε γλώσσα μέσα μας, οπότε σιγά που δεν θα σχολιάσουμε τις «παπαριές του ενός και του άλλου».
Η προηγούμενη στάση οδηγεί σιγά σιγά σε μια χαρωπή αποενοχοποίηση (δεν είμαι εγώ που δεν καταλαβαίνω, φταίνε αυτοί που είναι μαλάκες) που με τη σειρά της οδηγεί σε καθήλωση. Σιγά που θα πάω θέατρο (πήγα και είδα κάτι άρρωστα πράγματα), σιγά που θα πάω να ακούσω κλασσική (πήγα και ήταν τίγκα στις κυρίες με το οξυζενέ μαλλί), σιγά που θα πάω Μπιενάλε (όλα τα κωλόπαιδα με τα λεφτά του μπαμπά λυγίζουνε κάτι τσίγκους, εγώ σου φτιάχνω καλύτερα) σιγά που θα διαβάσω ποίηση (να στραμπουλάω το μυαλό μου να καταλάβω) σιγά που θα διαβάσω φιλοσοφία (βρήκε κανείς τις απαντήσεις;) σιγά που θα δω Ταρκόφσκυ (να κόβω φλέβες). Έτσι, όμως, καταλήγουμε στα δύο dvd ημερησίως (προ και μετά κατακλίσεως) συν έναν μισοδιαβασμένο Γιάλομ στις διακοπές. Νο πρόμπλεμ / τέικ ιτ ίζυ, μαν.
Όσο χυδαίοι και βαρετοί είναι οι δήθεν άλλο τόσο είναι οι φτηνοί παρωδοί τους (συχνά και σε παραφθαρμένο gay style):. Πώ πώ πώ να δεις κάτι μαρκούτσια που είχε κουβαλήσει o καλλιτέχνης βρε παιδί μου, χαμός, βαράγανε και οι γκαζοντενεκέδες γύρα-τριγύρα-ολούθε, αλαφιάστηκα ο άνθρωπος, φέρτε μου ένα μαρτίνι γρήγορα, να φάω και τη θθθθι-ρού-μπα να συνέλθω από το ντουβρουτζά- εσύ χρυσό μου τα είδες τα παλαμάρια;
Τέλος, καλύτερα με μπαμπουίνους παρά με χόμους-σπάστικους, αουτίστικους. Όλοι μας οι φίλοι είναι μπαμπουίνοι και γουστάρουμε.
(Ο τόνος δεν ήταν διδακτικός, τα έγραψα έτσι για να τα βάλω σε τάξη. Άντε γεια τώρα, φτάνει η πολυλογία).
...ego eimoun ekei..
...opote na pas na gami8eis..
..xaideftika sto leo..
p.s.1 mpampoinos eisai k fenese
p.s.2 pote 8a pame gia kamia mpira i gia kanena fai
Δημοσίευση σχολίου